เวลาเจ็บป่วยฉุกเฉินเรามักจะค้นหาโรงพยาบาลที่ใกล้ที่สุดด้วยคำว่า “โรงพยาบาลใกล้ฉัน” นอกจากนั้นเรายังสามารถใช้คำว่า “อาหารโรงพยาบาลใกล้ฉัน” เพื่อเสิร์ชหาร้านอาหารหรือโรงอาหารที่ให้บริการแก่ญาติที่มาเยี่ยมผู้ป่วยได้เช่นกัน
สำหรับผู้ป่วยที่ต้องนอนโรงพยาบาลเพื่อรักษาตัว จำเป็นต้องทานอาหารโรงพยาบาลที่จัดเตรียมไว้ โดยผู้ป่วยแต่ละคนจะได้รับอาหารที่แตกต่างกัน เพื่อให้ผู้ป่วยได้รับสารอาหารครบถ้วน และฟื้นฟูร่างกายได้อย่างรวดเร็ว
หัวข้อที่น่าสนใจเกี่ยวอาหารโรงพยาบาล
- อาหารโรงพยาบาล มีกี่ประเภท
- การรับประทานอาหารเฉพาะโรคในผู้ป่วยโรงพยาบาล
- การให้อาหารทางสายยาง
- เมนูอาหารโรงพยาบาลอ่อนๆสำหรับคนป่วย
- มาตรฐานอาหารในโรงพยาบาล มีอะไรบ้าง?
อาหารโรงพยาบาล มีกี่ประเภท
อาหารโรงพยาบาลสามารถแบ่งออกเป็นประเภทต่าง ๆ ได้ดังนี้
1. อาหารธรรมดา หรือ Regular Diet
เป็นอาหารทั่วไป เพียงแต่งดอาหารที่ย่อยยาก อาหารหมักดอง อาหารรสจัด อาหารทอดที่อมน้ำมัน อาหารที่มีใยแข็ง อาหารประเภทนี้เหมาะสำหรับผู้ป่วยที่ไม่จำเป็นต้องได้รับอาหารดัดแปลงเพื่อการรักษาโรคหรืออาหารเฉพาะโรค
2. อาหารอ่อน หรือ Soft Diet
เป็นอาหารประเภทที่สามารถย่อยได้ง่าย เหมาะสำหรับผู้ป่วยที่มีปัญหาในการบดเคี้ยวอาหาร หรือกลืนอาหารลำบาก เช่น ผู้ป่วยที่มีปัญหาเกี่ยวกับโรคทางช่องปาก คอ หรือระบบทางเดินอาหาร ซึ่งอาหารประเภทนี้มักมีลักษณะเหลวข้น หรือมีลักษณะเป็นชิ้นเล็กละเอียด
3. อาหารน้ำใส หรือ Clear liquid Diet
เป็นอาหารที่ย่อยง่ายที่สุด เหมาะสำหรับผู้ป่วยที่มีปัญหาในการกลืนอาหารยากมาก เช่น ผู้ป่วยที่เพิ่งผ่าตัด ผู้ป่วยที่มีปัญหาเกี่ยวกับระบบทางเดินอาหาร อาหารประเภทนี้มักมีลักษณะเป็นน้ำใส เช่น น้ำเปล่า น้ำซุปใส น้ำผลไม้คั้นโดยไม่ใส่เนื้อผลไม้
4. อาหารน้ำข้น หรือ Full liquid Diet
เป็นอาหารที่มีลักษณะเหลวข้นกว่าอาหารประเภทน้ำใส เหมาะสำหรับผู้ป่วยที่มีปัญหาในการกลืนอาหารเล็กน้อย เช่น ผู้ป่วยที่เพิ่งเริ่มรับประทานอาหารหลังผ่าตัด อาหารประเภทนี้มักมีลักษณะเป็นอาหารอ่อนๆ เช่น โจ๊ก ไข่ลวก นม น้ำผลไม้คั้นโดยไม่ใส่เนื้อผลไม้
5. อาหารเสริม หรือ Supplementary Diet
เป็นอาหารที่ให้สารอาหารเฉพาะอย่าง เช่น อาหารเสริมโปรตีน อาหารเสริมแคลเซียม อาหารเสริมธาตุเหล็ก เป็นต้น อาหารประเภทนี้มักให้ผู้ป่วยที่ขาดสารอาหารเฉพาะอย่าง หรือผู้ป่วยที่ต้องการเพิ่มสารอาหารเฉพาะอย่าง
การรับประทานอาหารเฉพาะโรคในผู้ป่วยโรงพยาบาล
ผู้ป่วยบางรายอาจจำเป็นต้องรับประทาน อาหารเฉพาะโรค หรือ Therapeutic Diet เพื่อให้เหมาะสมกับสภาพร่างกายและโรคที่เจ็บป่วย เช่น
1. ผู้ป่วยโรคเบาหวาน
จำเป็นต้องรับประทานอาหารที่มีน้ำตาลต่ำหรือไม่มีน้ำตาล เพื่อควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด
2. จำกัดพลังงาน
อาหารจำกัดพลังงาน คือ อาหารที่มีแคลอรี่ต่ำ เหมาะสำหรับผู้ป่วยที่ต้องการลดน้ำหนัก หรือผู้ป่วยที่ต้องควบคุมน้ำหนักเพื่อป้องกันโรคแทรกซ้อนอื่น ๆ
3. จำกัดไขมัน
อาหารจำกัดไขมัน คือ อาหารที่มีแคลอรี่ต่ำ และมีปริมาณไขมันต่ำ เหมาะสำหรับผู้ป่วยที่มีภาวะไขมันในเลือดสูง หรือผู้ป่วยที่มีโรคหัวใจ โรคหลอดเลือดสมอง โรคตับ โรคไต เป็นต้น
4. จำกัดโปรตีน
อาหารจำกัดโปรตีน คือ อาหารที่มีปริมาณโปรตีนต่ำ เหมาะสำหรับผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะสุดท้าย หรือผู้ป่วยที่มีภาวะไตวายเฉียบพลัน
5. จำกัดโซเดียม
อาหารจำกัดโซเดียม คือ อาหารที่มีปริมาณโซเดียมต่ำ เหมาะสำหรับผู้ป่วยโรคไต โรคหัวใจ โรคหลอดเลือดสมอง โรคความดันโลหิตสูง เป็นต้น
6. จำกัดฟอสฟอรัส
อาหารจำกัดฟอสฟอรัส คือ อาหารที่มีปริมาณฟอสฟอรัสต่ำ เหมาะสำหรับผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง หรือผู้ป่วยที่มีภาวะไตวายเฉียบพลัน
7. จำกัดโพแทสเซียม
อาหารจำกัดโพแทสเซียม คือ อาหารที่มีปริมาณโพแทสเซียมต่ำ เหมาะสำหรับผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง หรือผู้ป่วยที่มีภาวะไตวายเฉียบพลัน
8. ดัดแปลงกากและใยอาหาร
อาหารดัดแปลงกากและใยอาหาร คือ อาหารที่มีปริมาณกากและใยอาหารน้อยลง หรือมากขึ้น เหมาะสำหรับผู้ป่วยที่มีภาวะลำไส้แปรปรวน หรือผู้ป่วยที่มีโรคเรื้อรังบางชนิด เช่น โรคลำไส้อักเสบ
9. อาหารปลอดเชื้อ
ผู้ป่วยบางรายจำเป็นต้องรับประทานอาหารปลอดเชื้อ เพื่อป้องกันการปนเปื้อนของเชื้อโรค เช่น ผู้ป่วยผ่าตัด ผู้ป่วยที่มีภูมิคุ้มกันต่ำ เป็นต้น อาหารปลอดเชื้อมักถูกปรุงสุกด้วยความร้อนสูง และบรรจุในภาชนะที่ปิดสนิทเพื่อป้องกันการปนเปื้อน
การให้อาหารทางสายยาง
คือ การให้อาหารหรือสารอาหารแก่ผู้ป่วยโดยผ่านทางสายยางที่ใส่เข้าไปในทางเดินอาหาร มักใช้กับผู้ป่วยที่ไม่สามารถรับประทานอาหารหรือกลืนอาหารได้เอง เช่น ผู้ป่วยที่บาดเจ็บที่ศีรษะ ผู้ป่วยที่ผ่าตัดช่องปากหรือคอ ผู้ป่วยที่มีภาวะอัมพาต เป็นต้น
อาหารโรงพยาบาลที่ให้ทางสาย จะมีลักษณะเป็นของเหลว มักเป็นอาหารสำเร็จรูปที่ผลิตขึ้นสำหรับผู้ป่วยที่ได้รับอาหารทางสายโดยเฉพาะ และมีสารอาหารครบถ้วน เพื่อให้ผู้ป่วยได้รับสารอาหารครบตามความต้องการของร่างกาย
เมนูอาหารโรงพยาบาลอ่อนๆสำหรับคนป่วย
อาหารโรงพยาบาลอ่อนๆ มักเป็นอาหารที่มีเนื้อสัมผัสนุ่ม ย่อยง่าย ไม่ก่อให้เกิดการระคายเคืองกระเพาะอาหารและลำไส้ เช่น โจ๊ก ข้าวต้ม ซุป นม น้ำผลไม้ ไข่ลวก ผักลวก ผลไม้สุก เป็นต้น
มาตรฐานอาหารในโรงพยาบาล มีอะไรบ้าง?
อาหารโรงพยาบาลควรมีคุณภาพและมาตรฐานเป็นไปตามหลักโภชนาการ เพื่อให้ผู้ป่วยได้รับสารอาหารที่จำเป็นต่อการฟื้นฟูสุขภาพ โดยมาตรฐานอาหารในโรงพยาบาลโดยทั่วไปมีดังนี้
- มีคุณค่าทางโภชนาการครบถ้วนตามความต้องการของผู้ป่วยแต่ละราย
- สะอาด ปลอดภัย ไม่ปนเปื้อนเชื้อโรค
- มีรสชาติดี น่ารับประทาน เพื่อให้ผู้ป่วยรับประทานได้ง่าย
อาหารโรงพยาบาลนั้นมีหลากหลายประเภท ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับความต้องการของผู้ป่วยในแต่ละราย เราสามารถตรวจสอบข้อมูลเกี่ยวกับอาหารโรงพยาบาลได้ที่โรงพยาบาลใกล้ฉัน โดยสอบถามจากเจ้าหน้าที่ หรือสามารถตรวจสอบจากเว็บไซต์ของโรงพยาบาลได้
อ้างอิง
- มาตรฐานอาหารในโรงพยาบาล, ฝ่ายโภชนาการ คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี