ยาแก้ไอ จัดเป็นยาใช้ภายในสำหรับใช้ทานเพื่อรักษาอาการไอ แต่รู้หรือไม่ว่า ยาบรรเทาอาการไอนั้นมีหลายรูปแบบ แต่ละแบบมีประสิทธิภาพในการรักษาและผลข้างเคียงที่แตกต่างกัน ในบทความนี้จะชวนทุกคนมารู้จักประเภทของยาแก้ไอ พร้อมแนะนำวิธีเลือกใช้ยาแก้ไอให้ถูกต้อง เพื่อบรรเทาอาการไอให้หายอย่างรวดเร็วมากที่สุด
เรื่องที่ควรรู้ก่อนใช้ยาแก้ไอ
- ยาแก้ไอ มีกี่แบบ
- ยาแก้ไอแบบมีเสมหะ
- ยาแก้ไอแบบไม่มีเสมหะ
- เจ็บคอ กินยาแก้ไอได้ไหม
- ยาแก้ไอ ห้ามกินกับอะไร
- ยาบรรเทาอาการไอกินแล้วง่วงไหม
- ข้อควรระวังเกี่ยวกับการใช้ยาแก้ไอ
ยาแก้ไอ มีกี่แบบ
ยาแก้ไอ มี 2 ประเภทหลัก ๆ ได้แก่ ยาแก้ไอแบบมีเสมหะ และ ยาแก้ไอแบบไม่มีเสมหะ ก่อนอื่นต้องเข้าใจก่อนว่า อาการไอมีหลายประเภท บางคนมีอาการไอแห้ง ๆ ไม่มีเสมหะ แต่บางคนไอแบบมีเสมหะร่วมด้วย ดังนั้นการเลือกใช้ยาแก้ไอให้ถูกต้องจึงสำคัญมาก เพราะยาใช้ภายในที่ช่วยบรรเทาอาการไอแต่ละประเภทมีกลไกการออกฤทธิ์ที่ต่างกัน
ยาใช้ภายนอก กับ ยาใช้ภายใน มีอะไรบ้าง? แตกต่างกันยังไง
ยาแก้ไอแบบมีเสมหะ
ยาแก้ไอแบบมีเสมหะ ใช้ในผู้ป่วยที่มีอาการไอแบบมีเสมหะ ตัวยาจะทำหน้าที่ช่วยให้เสมหะหลุดออกจากทางเดินหายใจได้ง่ายขึ้น ยาแก้ไอประเภทนี้แบ่งออกเป็น 2 กลุ่มย่อย คือ
1. ยาขับเสมหะ
ออกฤทธิ์กระตุ้นให้ร่างกายผลิตเสมหะมากขึ้น ช่วยให้ไอเสมหะออกมาได้ง่ายขึ้น เช่น Ammonium Chloride, Glyceryl Guaiacolate, Potassium Guaiacolsulphonate, Terpin Hydrate
2. ยาละลายเสมหะ
ออกฤทธิ์ทำให้เสมหะมีความหนืดน้อยลง จึงถูกขับออกมาได้ง่าย เช่น Ambroxol Hydrochloride, Bromhexine, Carbocysteine
ยาแก้ไอแบบไม่มีเสมหะ
ยาแก้ไอแบบไม่มีเสมหะ หรือ ยากดอาการไอ มักใช้กับผู้ป่วยที่มีอาการไอแห้ง ไอเรื้อรัง ไอจากภูมิแพ้ หรือไอจากการระคายเคือง ตัวยาออกฤทธิ์กดประสาทส่วนกลาง จึงทำให้ไอน้อยลงนั่นเอง เช่น Dextromethorphan, Codeine
เจ็บคอ กินยาแก้ไอได้ไหม
ยาบรรเทาอาการไอส่วนใหญ่มีฤทธิ์ลดการอักเสบและลดการระคายเคืองอยู่แล้ว จึงอาจช่วยบรรเทาอาการเจ็บคอหรือคันคอได้บ้าง โดยเฉพาะยาแก้ไอแบบน้ำหรือยาแก้ไอแบบสเปรย์พ่นคอ ยาแก้ไอทั้งสองแบบนี้จะทำให้ชุ่มคอ สามารถช่วยลดการระคายเคืองในลำคอได้
ยาแก้ไอ ห้ามกินกับอะไร
โดยทั่วไปห้ามกินยาแก้ไอกับเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ และไม่ควรกินยาแก้ไอแบบกดอาการไอ พร้อมกับยานอนหลับ ยาคลายกังวล หรือยาแก้ซึมเศร้า นอกจากนี้ ยาแก้ไอบางชนิดมีผลข้างเคียงกับยาอื่น ๆ ดังนั้น ควรอ่านฉลากยาอย่างละเอียด หรือ ปรึกษาแพทย์ เภสัชกร ทุกครั้งก่อนใช้ยา
ชวนมาไขคำตอบ! ทำไมถึงไม่ควรกินยาพร้อมนม
ยาบรรเทาอาการไอกินแล้วง่วงไหม
ยาบรรเทาอาการไอกินแล้วง่วงหรือไม่ คำตอบขึ้นอยู่กับชนิดของยา ยาบรรเทาอาการไอที่ทำให้ง่วง มักเป็นยาที่มีส่วนผสมของสารกดประสาท เช่น Dextromethorphan Codeine Guaifenesin ยาเหล่านี้ออกฤทธิ์โดยการกดศูนย์ควบคุมการไอในสมอง ส่งผลให้มีอาการง่วงซึมได้
ข้อควรระวังเกี่ยวกับการใช้ยาแก้ไอ
- เด็ก สตรีมีครรภ์ ผู้ที่มีโรคประจำตัว ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนใช้ยา
- ควรอ่านฉลากยาอย่างละเอียดก่อนใช้
- ไม่ควรใช้ยาเกินขนาดที่กำหนด
- ยาแก้ไอบางชนิดทำให้ง่วงซึม ควรงดเดินทางและงดทำงานที่ต้องใช้ความระมัดระวัง
- ควรหยุดใช้ยาเมื่ออาการไอดีขึ้น
บทสรุป
ยาแก้ไอ เป็นยาใช้ภายในที่มีหลายประเภท แต่ละประเภทมีหน้าที่และผลข้างเคียงต่างกัน การเลือกใช้ยาแก้ไอให้เหมาะสมกับอาการ จะช่วยบรรเทาอาการไอได้อย่างรวดเร็วและปลอดภัย แต่ในทางตรงกันข้าม หากเราใช้ยาบรรเทาอาการไอผิดประเภท นอกจากจะทำให้อาการไอไม่หายแล้ว ยังอาจส่งผลข้างเคียงที่ไม่ดีต่อร่างกายอีกด้วย
บทความที่น่าสนใจ
- ยาใช้ภายนอก กับ ยาใช้ภายใน มีอะไรบ้าง? แตกต่างกันยังไง
- ติดยาดม พฤติกรรมแบบนี้อันตรายมั้ย ทำยังไงให้เลิกติดยาดม
- ยาหยอดตา ช่วยอะไรบ้าง?