กรดไฮโปคลอรัส (Hypochlorous acid) เป็นสารที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติจากกระบวนการทำงานของเม็ดเลือดขาวชนิดนิวโทรฟิล (Neutrophils) ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการกำจัดเชื้อโรคของร่างกาย
ปัจจุบันสามารถสังเคราะห์กรดไฮโปคลอรัสผ่านกระบวนการทางเคมีเพื่อนำมาใช้ทางการแพทย์ โดยเฉพาะในการลดการติดเชื้อ ซึ่งมีหลักการทำงานคล้ายกับกลไกของเม็ดเลือดขาวตามธรรมชาติ (1) งานวิจัยพบว่า กรดไฮโปคลอรัสความเข้มข้น 0.004% (0.004% Hypochlorous acid) มีคุณสมบัติในการลดปริมาณแบคทีเรียบนบาดแผลได้
และสามารถใช้ได้กับบาดแผลหลากหลายประเภท เช่น บาดแผลอุบัติเหตุ บาดแผลไหม้ บาดแผลเรื้อรัง บาดแผลติดเชื้อ บาดแผลเท้าเบาหวาน เป็นต้น(2) ทั้งนี้ กรดไฮโปคลอรัสไม่ก่อให้เกิดพิษต่อร่างกายอย่างมีนัยสำคัญ (3) จึงได้รับความนิยมอย่างแพร่หลายทั่วโลก
ประโยชน์ของกรดไฮโปคลอรัส (Hypochlorous acid)
1. ทำความสะอาดแผล
- ลดปริมาณแบคทีเรียและเชื้อก่อโรค
- กำจัดไบโอฟิล์ม (Biofilms) ซึ่งเป็นแหล่งสะสมของเชื้อแบคทีเรีย
2. ลดอาการอักเสบและไม่พึงประสงค์
- บรรเทาอาการปวด บวม และคัน จากภาวะผิวหนังอักเสบ
- ลดกระบวนการอักเสบ
3. ส่งเสริมกระบวนการหายของแผล
- กระตุ้นการไหลเวียนของเลือดและออกซิเจนไปยังบริเวณแผล
- ส่งเสริมการทำงานของเซลล์ไฟโบรบลาส (Fibroblast) ซึ่งมีบทบาทสำคัญในกระบวนการหายของแผล
สรุป
กรดไฮโปคลอรัสความเข้มข้น 0.004% (0.004% Hypochlorous acid) เป็นสารที่มีประสิทธิภาพในการทำความสะอาดแผล ลดการติดเชื้อ และช่วยเร่งการสมานแผล
โดยมีความปลอดภัยต่อร่างกาย จึงเป็นทางเลือกที่ได้รับการยอมรับในการดูแลบาดแผลทั้งในทางการแพทย์และทั่วไป
บทความโดย นพ.สุทธิพงศ์ เธียรวัฒนธาดา โรงพยาบาลศิริราช
เอกสารอ้างอิง
- Wang L, Bassiri M Fau – Najafi R, Najafi R Fau – Najafi K, Najafi K Fau – Yang J, Yang J Fau – Khosrovi B, Khosrovi B Fau – Hwong W, et al. Hypochlorous acid as a potential wound care agent: part I. Stabilized hypochlorous acid: a component of the inorganic armamentarium of innate immunity. (1554-0766 (Electronic)).
- Kramer A, Dissemond J, Kim S, Willy C, Mayer D, Papke R, et al. Consensus on Wound Antisepsis: Update 2018. Skin Pharmacol Physiol. 2018;31(1):28-58.
- Tsai CF, Chung JJ, Ding SJ, Chen CC. In vitro cytotoxicity and antibacterial activity of hypochlorous acid antimicrobial agent. J Dent Sci. 2024;19(1):345-56.