เมื่อเริ่มเข้าสู่วัยทำงาน หลายคนอาจมองข้ามเรื่องสิทธิประกันสังคมไป ซึ่งเป็นสิ่งสำคัญและจำเป็นไม่ต่างจากสวัสดิการด้านอื่น ๆ ที่จะได้รับจากการทำงาน การเจ็บไข้ได้ป่วยมักเป็นอะไรที่เกิดขึ้นโดยไม่ได้คาดคิด หากรู้จักสิทธิประกันสังคมและวิธีใช้เอาไว้ก็จะทำให้ดำเนินการได้สะดวกและรวดเร็วยิ่งขึ้น รวมถึงช่วยแบ่งเบาภาระค่าใช้จ่ายในการรักษาพยาบาลได้อีกด้วย
สารบัญ
ประเภทของสิทธิประกันสังคม คุณอยู่ในประเภทไหน
ก่อนอื่นต้องทำความเข้าใจก่อนว่าสิทธิประกันสังคมไม่ได้ใช้แบบเดียวกันสำหรับทุกคน เนื่องจากมีการแบ่งประเภทผู้ใช้สิทธิประกันสังคม และมีรายละเอียดในการใช้สิทธิแตกต่างกันไปตามสถานะของผู้ประกันตน
-
สิทธิประกันสังคมของผู้ประกันตนภาคบังคับ มาตรา 33
ผู้ประกันตนประเภทนี้คือพนักงานบริษัทเอกชนทั่วไปที่มีสถานะเป็นลูกจ้างตามกฎหมาย ไม่ว่าจะเป็นลูกจ้างแบบประจำหรือแบบสัญญาจ้างก็เข้าข่ายผู้ประกันตนมาตรา 33 นายจ้างหรือสถานประกอบการจะเป็นผู้จัดการเรื่องการจัดส่งเงินประกันสังคมทุกเดือนโดยหักจากเงินเดือน สามารถใช้สิทธิได้ใน 7 กรณีหลัก ได้แก่ เจ็บป่วย คลอดบุตร ทุพพลภาพ เสียชีวิต สงเคราะห์บุตร ชราภาพ และว่างงาน โดยแต่ละกรณีจะมีเงื่อนไขกำหนดว่าต้องส่งประกันสังคมเป็นเวลาอย่างน้อยกี่เดือนจึงจะใช้สิทธิได้
-
สิทธิประกันสังคมของผู้ประกันตนภาคสมัครใจ มาตรา 39
ผู้ประกันตนมาตรา 39 คือผู้ประกันตนที่เคยเป็นลูกจ้างและมีประกันสังคมมาก่อน แต่เมื่อลาออกแล้วยังต้องการส่งประกันสังคมต่อ โดยจะต้องเคยเป็นผู้ประกันตนมาตรา 33 มาแล้วไม่น้อยกว่า 12 เดือน ลาออกมาแล้วไม่เกิน 6 เดือน และไม่เป็นผู้ทุพพลภาพ จึงจะสมัครมาตรานี้ได้ สามารถใช้สิทธิได้เหมือนมาตรา 33 ยกเว้นในกรณีว่างงาน โดยอัตราการส่งประกันสังคมคือ 432 บาทต่อเดือน โดยรัฐบาลช่วยสมทบอีก 120 บาทต่อเดือน
-
สิทธิประกันสังคมของผู้ประกันตนภาคสมัครใจ มาตรา 40
ผู้ประกันตนมาตรา 40 คือผู้ที่ไม่ได้เป็นลูกจ้างในระบบ หรือไม่เคยมีประกันสังคมมาก่อน เรียกง่าย ๆ ก็คือผู้ประกอบอาชีพอิสระ เช่น พ่อค้าแม่ค้า เกษตรกร หรือฟรีแลนซ์นั่นเอง การส่งประกันสังคมมาตรา 40 มีให้เลือก 3 แบบด้วยกัน คือ
แบบที่ 1 จ่าย 70 บาท รัฐบาลสมทบ 30 บาท คุ้มครองใน 3 กรณีคือ เจ็บป่วย ทุพพลภาพ และเสียชีวิต
แบบที่ 2 คือจ่าย 100 บาท รัฐบาลสมทบอีก 50 บาท คุ้มครองกรณีเจ็บป่วย ทุพพลภาพ เสียชีวิต และชราภาพ
แบบที่ 3 คือจ่าย 300 บาท รัฐบาลสมทบอีก 150 บาท คุ้มครองกรณีเจ็บป่วย ทุพพลภาพ เสียชีวิต ชราภาพ และสงเคราะห์บุตร
วิธีใช้สิทธิประกันสังคมเพื่อการรักษาพยาบาล
การใช้สิทธิประกันสังคมสามารถเช็ครายละเอียดสิทธิที่เรามีได้ผ่านทางเว็บไซต์ของสำนักงานประกันสังคม หากยังไม่ได้สมัครให้สมัครเป็นผู้ประกันตนก่อน ตามเงื่อนไขของประเภทผู้ประกันตนที่ต้องการ สามารถตรวจสอบหรือเปลี่ยนแปลงข้อมูลสถานพยาบาลได้ผ่านเว็บไซต์ประกันสังคม เมื่อต้องการใช้สิทธิให้แจ้งสถานพยาบาลว่ามีสิทธิประกันสังคม โดยใช้บัตรประชาชนยืนยันตัวตน เพื่อใช้สิทธิในส่วนที่เบิกจ่ายประกันสังคมได้ ส่วนในกรณีอื่น ๆ เช่น การว่างงาน ให้อ่านรายละเอียดเงื่อนไขต่าง ๆ และดำเนินการผ่านเว็บไซต์ของสำนักงานประกันสังคมได้เลย
นอกจากนี้ ยังมีแอปพลิเคชันที่ช่วยให้ตรวจสอบสิทธิและใช้สิทธิประกันสังคมได้สะดวกมากยิ่งขึ้น คือแอปพลิเคชัน SSO Connect (Android/iOS) ที่สามารถตรวจสอบสิทธิ เปลี่ยนสถานพยาบาล ความคืบหน้าของการจ่ายเงินเยียวยาต่าง ๆ รวมถึงยอดเงินสมทบสะสมที่เราจ่ายทุก ๆ เดือนอีกด้วย